Dodano: 0 0000
Pospolity. Owocniki wyrastają od lata do jesieni, pojedynczo lub w grupach po kilka. Występuje w lasach sosnowych i świerkowych i z domieszką drzew liściastych. Często spotyka się je we mchu. Lubi gleby piaszczystych i kwaśne.
Do rodzaju Boletus należy 49 gatunków. Są to:
- Boletus aereus
- Boletus appendiculatus
- Boletus armeniacus
- Boletus badius
- Boletus betulicola
- Boletus byssinus
- Boletus calopus
- Boletus caucasicus
- Boletus chrysenteron
- Boletus cinnabarinus
- Boletus cisalpinus
- Boletus cookei
- Boletus declivitatum
- Boletus edulis
- Boletus fechtneri
- Boletus ferrugineus
- Boletus flavus
- Boletus fragrans
- Boletus fuligineus
- Boletus impolitus
- Boletus legaliae
- Boletus lignatilis
- Boletus luridus
- Boletus megalosporus
- Boletus moravicus
- Boletus nigricans
- Boletus obscuratus
- Boletus persoonii
- Boletus pinicola
- Boletus pinophilus
- Boletus porosporus
- Boletus pruinatus
- Boletus pseudoregius
- Boletus pseudosulphureus
- Boletus pulverulentus
- Boletus queletii
- Boletus radicans
- Boletus regius
- Boletus reticulatus
- Boletus reticuloceps
- Boletus rhodopurpureus
- Boletus ripariellus
- Boletus rubellus
- Boletus satanas
- Boletus speciosus
- Boletus subappendiculatus
- Boletus subtomentosus
- Boletus torosus
- Boletus xanthocyaneus
Występuje również pod nazwami: Xerocomus badius (Fr.) Kühner ; Ixocomus badius (Fr.) Quél.; Boletus castaneus ß badius Fr.
Borowik brunatny [Podgrzybek brunatny], Boletus badius (Fr.) Fr. 1832 | systematyka |
|
|---|---|
| budowa | Kapelusz w barwie ciemnobrązowy, czekoladowobrązowy, kasztanowobrązowy, z wiekiem jaśniejszy płowobrązowy. Średnica od 30 do 150 mm. W kształcie za młodu półkulisty, z wiekiem wypukły, rozpostarty i poduszkowaty. Powierzchnia matowa, delikatnie omszona, bywa również gładka i połyskliwa. Wilgotny, nieco śluzowaty. Normalnie suchy. Skórka nie oddziela się od miąższu. Brzeg za młodu podwinięty, później ostry. Pory początkowo bladożółte, zielonożółte do brudnooliwkowozielonawych. Uciśnięte, lub przekrojone niebieszczeją. Drobne, z wiekiem większe. Okrągławe i kanciaste. Rurki tej samej barwy, co pory. Około 10 mm długości. Przyrośnięte do nieco zbiegających. Uszkodzone zielenieją. Trzon zasadniczy kolor jasnożółty. Na tym tle ciemniejsze, ochrowobrązowawe, podłużne włókienka. Bez siateczki. Długość od 30 do 120 mm. Grubości od 10 do 50 mm Równogruby, odwrotnie maczugowaty, baryłkowaty. Zwężony ku podstawie. Często wygięty. Wewnątrz pełny. Mięsisty, włókienkowaty. Podłużnie prążkowany. Powierzchniowo gładki lub delikatnie omszony. Podstawa często zasnuta białą grzybnią. Miąższ w kolorze białawy, lub białokremowym. U starszych egzemplarzy ciemniejszy; na powierzchni cięcia niebieszczeje i powoli ponownie blednie. Zwłaszcza w okolicach rurek. U młodych egzemplarzy jędrny i zwarty. Z wiekiem miękki. Zapach przyjemny, określany jako słabo owocowo-grzybowy. Smak łagodny, przyjemny. Zarodniki w wysypie barwy oliwkowobrązowej. W kształcie elipsoidalne do wrzecionowatych. Powierzchniowo gładkie. W barwie miodowożółtawe. Wielkości od 12 do 17 x od 4 do 5 µm. |
| uwagi | Jadalny, chętnie zbierany i często stosowany kulinarnie. Ceniony szczególnie na suszu i do marynowania. Grzyb charakterystyczny i trudno go pomylić. Tworzy mikoryzę z drzewami iglastymi ale również rozkłada szczątki roślin. Ostrzeżenie !!!. W stanie surowym trujący! Akumuluje pierwiastki radioaktywne. Niektórzy autorzy w różnych opracowaniach, przestrzegali przed spożywaniem podgrzybków brunatnych (borowik brunatny), szczególnie pochodzących z północno-wschodniej i południowej Polski, w związku ze skażeniem środowiska, po katastrofie w Czarnobylu. Powodem tego niepokoju jest skłonność wiązania cezu, przez zawarty w skórce barwnik norbadion. Biorąc jednak pod uwagę ilość spożywanego owocnika, wydaje się to mało prawdopodobne, w skali do zjadanych np. ziemniaków. Gatunek podobny to: borowik sosnowy - Boletus pinophilus Pilát & Dermek oraz borowik omglony - Boletus pulverulentus Opat. Inne nazwy to: podgrzybek brunatny, grzyb płowy. Inne nazwy zwyczajowe to: grzyb kasztanowaty, zimowy, francuski, czarnulka, podgrzybnik, półgrzybek, zajączak, siniak, |
| piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.
