Dodano: 2 lipca 2005
Częsta na niżu. Najczęściej występuje od lipca do października, ale spotykana także pod koniec wiosny i wczesnym latem. Lubi gleby piaszczyste, umiarkowanie wilgotne i miejsca ruderalne. Występuje poza lasami, a szczególnie na trawiastych łąkach, terenach otwartych i bezleśnych oraz skrajach lasów iglastych.
Do rodzaju Bovista sp. należy 10 gatunków. Są to:
- Bovista aestivalis
- Bovista dermoxantha
- Bovista limosa
- Bovista nigrescens
- Bovista paludosa
- Bovista plumbea
- Bovista polymorpha
- Bovista pusilla
- Bovista pusilliformis
- Bovista tomentosa
Występuje również pod nazwami: Calvatia bovista (L.) Pers.; Bovista ovalispora Cooke & Massee; Lycoperdon plumbeum Vittad.; Lycoperdon bovista Sowerby
Kurzawka ołowiana, Bovista plumbea Pers. 1796 | systematyka |
|
|---|---|
| budowa | Owocnik niewielki, średnicy do 30 mm. W początkowej fazie rozwojowej w kształcie kulisty, może być nieco spłaszczony. W kolorze biały. Do substratu przytwierdzony sznurem grzybni. Z wiekiem staje się w kolorze szarobiaławy, popielaty. Endoperydium, czyli wewnętrzna okrywa jest cienka, bibułowata lub pergaminowata i przypomina barwę ołowiu. Stary owocnik twardnieje, staje się matowy, a w kolorze popielatobrązowy. Pęka na szczycie i tworzy dość dużą nieregularną szczelinę przez którą na zewnątrz wydostają się zarodniki.. Brzegi, u okazów starszych mogą być wywinięte. Egzoperydium, czyli osłona zewnętrzna takiego owocnika staje się zamszowata, ziarnista i złuszczająca się, począwszy od szczytu w nieforemne płaty. Gleba barwy białej, u młodych owocników. Następnie stopniowo przechodząca w zielonkawożółtawą i żółtooliwkową. W końcowej fazie rozwoju kolor staje się oliwkowobrązowy do umbry. W dotyku elastyczna, a później gąbczasta i watowata. Ostatecznie wysychając, staje się kłaczkowata i pylista. Młode egzemplarze w smaku są przyjemne, a stare mdłe. Zapach od przyjemnego, dla młodych owocników, przechodzi w nieprzyjemny u starych. Podglebie nie występuje. Zarodniki w wysypie koloru brązowo-czekoladowe z czerwonawą tonacją. W kształcie kuliste, lekko jajowate lub mało elipsoidalne. Z jedną centralną kroplą tłuszczu. Powierzchniowo gładkie lub bardzo drobniutko brodawkowane. W kolorze brązowawe, prześwitujące. Posiadają charakterystyczną zwężającą się i zaostrzoną sterygmę. Wielkości od 4,5 do 5 µm. |
| uwagi | Jadalna, ale tylko młode okazy. Inne nazwy to: kurzawka ogoniasta, kurzawka otulona, purchawka ołowiana. Gatunki podobne to: kurzawka czerniejąca - Bovista nigrescens Pers; większa i o innych cechach makro i mikroskopowych, a także inne, ale rzadziej spotykane kurzawki. |
| piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.
