Dodano: 5 listopada 2006
Spotykana rzadko. Owocniki roczne, pojawiają się w okresie letnio-jesiennym. Wyrastają pojedynczo lub w grupie po kilka. Za substrat obrała sobie drewno drzew liściastych, zazwyczaj dębów. Lubi pojawiać się na pieńkach i korzeniach. Bardzo rzadko wyrasta na drewnie iglastym i atakuje drzewa żywe.
Do rodzaju Ganoderma sp. należą 23 gatunki. Są to:
- Ganoderma adspersum
- Ganoderma applanatum
- Ganoderma carnosum
- Ganoderma chalceum
- Ganoderma colossus
- Ganoderma curtisii
- Ganoderma lobatum
- Ganoderma lucidum
- Ganoderma miniatocinctum
- Ganoderma mirabile
- Ganoderma multiplicatum
- Ganoderma nitidum
- Ganoderma oerstedii
- Ganoderma orbiforme
- Ganoderma oregonense
- Ganoderma pfeifferi
- Ganoderma philippii
- Ganoderma resinaceum
- Ganoderma stipitatum
- Ganoderma tornatum
- Ganoderma valesiacum
- Ganoderma weberianum
- Ganoderma zonatum
Występuje pod nazwami: Ganoderma applanatum var. laccatum (Kalchbr. & Wettst.) Rea; Ganoderma applanatum f. laccatum (Kalchbr. & Wettst.) Golovin; Ganoderma ostreatum Lạro Ibiza; Polyporus laccatus (Timm) Pers.; Polyporus laccatus Kalchbr. & Wettst.; Fomes lucidus (Curtis) Fr.; Fomes laccatus (Kalchbr. & Wettst.) Sacc.; Fomes japonicus (Fr.) Sacc.; Boletus flabelliformis Leyss.;Ganoderma japonicum (Fr.) Sawada; Polyporus japonicus Fr.; Ganoderma laccatum (Kalchbr. & Wettst.) Bourdot & Galzin; Boletus lucidus Curtis; Ganoderma mongolicum Pilát,; Polyporus lucidus var. japonicus (Fr.) Cleland & Cheel; Grifola lucida (Curtis) Gray; Polyporus lucidus (Curtis) Fr.; Ganoderma nitens Lạro Ibiza; Agarico-igniarium trulla Paulet; Agaricus lignosus Lam.; Agaricus pseudoboletus Jacq.; Boletus crustatus J.J. Planer; Boletus dimidiatus Thunb.; Boletus laccatus Tamm; Boletus verniceus Brot.; Boletus vernicosus Bergerem
; Ganoderma pseudoboletus (Jacq.) Murrill; Phaeoporus lucidus (Curtis) J. Schröt.; Scindalma japonicum (Fr.) Kuntze; Scindalma laccatum (Kalchbr. & Wettst.) Kuntze; Placodes lucidus (Curtis) Quél.; Boletus rugosus Jacq.; Boletus castaneus Weber Wyodrębnione zostały trzy formy: - Ganoderma lucidum f. annulatum Torrend - Ganoderma lucidum f. hemisphaericum Torrend - Ganoderma lucidum f. rubellum Torrend
; Ganoderma pseudoboletus (Jacq.) Murrill; Phaeoporus lucidus (Curtis) J. Schröt.; Scindalma japonicum (Fr.) Kuntze; Scindalma laccatum (Kalchbr. & Wettst.) Kuntze; Placodes lucidus (Curtis) Quél.; Boletus rugosus Jacq.; Boletus castaneus Weber Wyodrębnione zostały trzy formy: - Ganoderma lucidum f. annulatum Torrend - Ganoderma lucidum f. hemisphaericum Torrend - Ganoderma lucidum f. rubellum Torrend
Lakownica żółtawa, Ganoderma lucidum (Curtis) P. Karst. 1881 | systematyka |
|
|---|---|
| budowa | Owocnik zazwyczaj jednoroczny, ale czasem może być dwu lub trzy letni. Składa się z półkolistego lub nerkowatego kapelusza oraz z długiego trzonu. Czasem może być konsolowaty i bocznym wyrostkiem podobnym do trzonu, przyrośnięty do substratu. Hymenofor porowaty, ciemniejący z wiekiem i w wyniku uciśnięcia. Bardzo zmienny w zabarwieniu. Kapelusz osiąga wielkość od 30 do 80 x od 100 do 250 oraz grubość od 20 do 30 mm. Powierzchnia pokryta lśniącą skórka, jak gdyby lakierowaną. W barwie początkowo ochrowej, z wiekiem zmieniająca się na płowoczerwoną, czerwoną, wiśniową, kasztanowatą, czerwonobrunatną, a na koniec na purpurowobrązową, czarnoczerwoną. Kapelusz na powierzchni jest nierówny, guzkowaty, zazwyczaj koncentrycznie bruzdowany. Matowy w okresie wysypu zarodników, kiedy to pokrywa się zarodnikami z owocników wyrastających powyżej. Brzeg gruby, obły, a czasami ostry. U młodych owocników strefa przyrostu w kolorze białym lub słomkowożółtym, stopniowo przechodzący w tonacje żółtobrązowe, żółtoczerwone, pomarańczowobrązowe i czerwonobrązowe. Płonny na szerokość od 2 do 5 mm. Pory drobne, w kształcie koliste, z ostrą granicą na brzegu kapelusza. Wielkości od 0,15 do 0,25 mm i w ilości od 4 do 5 na 1 mm. Białe w kolorze za młodu, później kremowe i tabaczkowe z wiekiem. Wrażliwe na uszkodzenia i uciskanie. Rurki jednowarstwowe, rzadziej dwu lub trzy warstwowe. Długości od 5 do 20 mm . W kolorze ochrowe, a z wiekiem brązowe. Trzon w kształcie cylindryczny, nieregularnie powyginany, garbkowaty. Pokryty twardą korą. Zazwyczaj boczny, rzadko centralny lub zanikający. Długości od 50 do 150 mm, zdarza się też dłuższy do 200 mm. Grubości od 10 do 20 mm. W barwie ciemnoczerwonobrązowy, wiśniowokasztanowaty lub wiśniowoczarny. Pełny i podobnie lśniący jak kapelusz. Miąższ w konsystencji gąbczasto-korkowaty. W barwie biały, białawy, a nad rurkami barwy drewna lub jasnoochrowy. Z wiekiem brązowiej. Nieznacznie pręgowany. Bez określonej charakterystyki smakowo-zapachowej. Zarodniki w wysypie barwy rdzawobrązowej lub kakaowobrązowej. W kształcie jajowate, w górze jak gdyby ścięte. Na powierzchni z niewielkimi brodawkami. Wielkości od 7 do 13 x od 6 do 8 µm. W kolorze żółtawe z odcieniem brązowawym. |
| ochrona | Objęta ochroną ścisłą. Rozporzadzenie MŚ z dnia 9 lipca 2004 roku. Ujęta na czerwonej liście grzybów wielkoowocnikowych zagrożonych w Polsce ze statusem „R”- rzadki. |
| uwagi | Jadalna. Grzyb leczniczy. Saprofit nadrzewny. Powoduje białą zgniliznę drewna. Gatunki podobne to: lakownica brązowoczarna - Ganoderma carnosum Pat; wyrastająca na drewnie drzew iglastych, najczęściej jodłowym. Rzadko spotykana na drewnie drzew liściastych. Makroskopowo od lakownicy żółtawej różni się ciemniejszym, mahoniowobrązowym, brązowoczarnym lub brunatnym zabarwieniem.. Mikroskopowo natomiast, większymi zarodnikami, mieszczącymi się w przedziałach od 10 do 13,5 x od 7 do 8,5 µm. Inne nazwy: huba lakierowana, lakownica lśniąca, lśniak połyskliwy, wrośniak lśniący, żagiew lśniąca. Grzyb o wielkich walorach leczniczych. Został sklasyfikowany na pierwszym miejscu w wykazie 120 roślin, uznanych za wybitne pod względem leczniczym. Jest uprawiany z zachowaniem jego cennych i właściwości, w oparciu o metodę opracowaną w drugiej połowie XX wieku. W niektórych krajach bardzo popularny jako lek, żywność i kosmetyk. Stosowany już w starożytnych Chinach. Znany jest również pod nazwami Lingzhi lub Reishi. To „czarodziejskie zioło”, bo tak jest też nazywany, ma ogromne możliwości leczenia wielu chorób i schorzeń oraz na przedłużenia życia, co potwierdziły i udowodniły współczesne badania. Zasługą jest zawartość w grzybie polisacharyd, które są głównym czynnikiem wpływającym na utrzymanie równowagi w organizmie i przedłużającym życie. Spożywanie i stosowanie tego grzyba w różnej postaci nie ma dla człowieka żadnych skutków ubocznych. |
| piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.
