Dodano: 0 0000
Wiewiórka jest zwierzęciem bardzo charakterystycznym. Ma dość smukłą i zgrabna sylwetkę, w której zwraca uwagę długi (nieraz równy długości ciała) ogon. Na uszach wiewiórki znajdują się mniej lub więcej widoczne pędzelki z dłuższych włosów. Stopy przednich kończyn maja tylko 4 palce – kciuk uległ zanikowi. Stopy te są bardzo chwytne i służą do przytrzymywania pokarmu podczas jedzenia. Na podeszwie można zauważyć opuszki palcowe, międzypalcowe i dwie nadgarstkowe. Kończyny tylne silnej rozwinięte od przednich, umożliwiają skakanie, jest pięciopalczasta. Na podeszwie tylnej stopie znajdują się opuszki palcowe i międzypalcowe, nie ma natomiast opuszek nadgarstkowych. Na brzusznej stronie ciała 4 pary sutek: 1 para piersiowych, 2 pary brzusznych i 1 para inguinalnych.
Wzór zębowy: 1023/1013
Trop jest bardzo charakterystyczny. Odcisk stóp tylnych jest zawsze przed odciskiem stóp przednich. Rozstaw odcisków tylnych stóp wynosi 5 – 10 cm, a przednich 3 – 5 cm. Odcisk stopy tylnej jest dłuższy od stopy przedniej. Na miękkiej powierzchni bardzo dobrze widać odciśnięte opuszki podeszwowe. Ze względu na mała masę wiewiórki trudno jest znaleźć dobrze widoczne tropy na ziemi. Najlepiej zachowują się odciśnięte w błocie lub na świeżym śniegu.
Wzór zębowy: 1023/1013
Trop jest bardzo charakterystyczny. Odcisk stóp tylnych jest zawsze przed odciskiem stóp przednich. Rozstaw odcisków tylnych stóp wynosi 5 – 10 cm, a przednich 3 – 5 cm. Odcisk stopy tylnej jest dłuższy od stopy przedniej. Na miękkiej powierzchni bardzo dobrze widać odciśnięte opuszki podeszwowe. Ze względu na mała masę wiewiórki trudno jest znaleźć dobrze widoczne tropy na ziemi. Najlepiej zachowują się odciśnięte w błocie lub na świeżym śniegu.
Wiewiórka pospolita, Sciurus vulgaris | systematyka | Rząd: gryzonie (Rodentia) Rodzina: wiewiórkowate (Sciuridae) Rodzaj: wiewiórka (Sciurus) Gatunek: wiewiórka pospolita (Sciurus vulgaris) |
|
|---|---|---|
| wygląd | Wiewiórka jest zwierzęciem bardzo charakterystycznym. Ma dość smukłą i zgrabna sylwetkę, w której zwraca uwagę długi (nieraz równy długości ciała) ogon. Na uszach wiewiórki znajdują się mniej lub więcej widoczne pędzelki z dłuższych włosów. Stopy przednich kończyn maja tylko 4 palce – kciuk uległ zanikowi. Stopy te są bardzo chwytne i służą do przytrzymywania pokarmu podczas jedzenia. Na podeszwie można zauważyć opuszki palcowe, międzypalcowe i dwie nadgarstkowe. Kończyny tylne silnej rozwinięte od przednich, umożliwiają skakanie, jest pięciopalczasta. Na podeszwie tylnej stopie znajdują się opuszki palcowe i międzypalcowe, nie ma natomiast opuszek nadgarstkowych. Na brzusznej stronie ciała 4 pary sutek: 1 para piersiowych, 2 pary brzusznych i 1 para inguinalnych. Wzór zębowy: 1023/1013 Trop jest bardzo charakterystyczny. Odcisk stóp tylnych jest zawsze przed odciskiem stóp przednich. Rozstaw odcisków tylnych stóp wynosi 5 – 10 cm, a przednich 3 – 5 cm. Odcisk stopy tylnej jest dłuższy od stopy przedniej. Na miękkiej powierzchni bardzo dobrze widać odciśnięte opuszki podeszwowe. Ze względu na mała masę wiewiórki trudno jest znaleźć dobrze widoczne tropy na ziemi. Najlepiej zachowują się odciśnięte w błocie lub na świeżym śniegu. |
|
| ubarwienie | Wiewiórka występuje w dwóch formach barwnych: 1. grzbiet i ogon rudy, brzuch biały, boki szare, 2. grzbiet i ogon brunatne, brzuch biały. Obie formy barwne można spotkać w jednym miocie wiewiórek. |
|
| występowanie | Wiewiórka żyje w całej Europie z wyjątkiem wysokich partii Alp i Islandii. W Polsce jest gatunkiem bardzo pospolitym i licznym. Jest zwierzęciem leśnym, przy czym spotykana jest także w parkach i dużych ogrodach. W parkach bardzo często można znaleźć osobniki bardzo ufne człowiekowi i podchodzące do ręki po pokarm. | |
| tryb życia | Wiewiórka doskonale wpina się po drzewach i wykonuje skoki z gałęzi na gałąź. Podczas skoków używa ogona jako stabilizatora i steru zarazem. Po ziemi porusza się skokami. Okres aktywności przypada na dzień. W nocy przebywa w dziuplach, w których buduje gniazda z mchu i porostów. Wiewiórka może także budować niezależnie od dziupli gniazda lub w tym celu może przerabiać opuszczone gniazda ptaków dodając im daszek. Wiewiórka jest aktywna cały rok, także zimą, kiedy to nie zapada w sen zimowy. |
|
| pokarm | Na pokarm wiewiórki składają się nasiona drzew oraz pączki, liście i kora. W okresie letnio-jesiennym zjada dużo owoców i grzybów. Nie gardzi także pokarmem zwierzęcym: owadami, jajami i pisklętami ptaków. Na okres zimowy gromadzi zapasy pokarmu w dziuplach i zagłębieniach kory. Istnieją obserwacje suszenia przez wiewiórki grzybów na gałązkach drzew. Najczęściej gromadzonym pokarmem są orzechy, żołędzie i szyszki. Przy obgryzaniu szyszki wiewiórka zaczyna od dołu nadgryzając łuski tak, że odchylają się one lub odpadają odsłaniając nasionka, które zwierzę zjada. Czas potrzebny na zjedzenie jednej szyszki świerkowej wynosi średnio 3 minuty. Bardzo łatwo jest poznać pozostałość po zjedzonej przez wiewiórkę szyszce: jest ona pozbawiona łusek na prawie całej długości i ma pozostawiony stożek z najmłodszą częścią szyszki na górze. |
|
| gniazdo | Wiewiórka buduje dwa rodzaje gniazd. Główne gniazdo zwane lęgowym służy do wyprowadzanie młodych. Drugie gniazdo jest mniejsze i może służyć jako schronienie i miejsce odpoczynku, czasem także może służyć jako zastępcze gniazdo lęgowe. Gniazdo lęgowe ma masywna budowę i grube ścianki. Jest najczęściej średnicy 30 – 40 cm. Wyściółka gniazda składa się z mchu, porostów i suchej trawy. Wejście do gniazda znajduje się u dołu co odróżnia gniazdo wiewiórki od gniazd ptasich. Prawie zawsze w gnieździe wiewiórki można znaleźć drugie wyjście, tzw. „ewakuacyjne”. Wiewiórka najchętniej buduje gniazda w drzewostanie iglastym, gdzie są one trudne do zauważenia i trudnodostępne dla drapieżników. | |
| ochrona | Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną (DZ. U. Nr 220, poz. 2237) wiewiórka podlega ścisłej ochronie gatunkowej. Populacja wiewiórki w Polsce jest bardzo liczna i stabilna, zwłaszcza w parkach miejskich i przydworskich. W związku z tym raczej nie stwierdza się potencjalnych zagrożeń antropogenicznych mogących wpłynąć na zmniejszenie liczebności populacji wiewiórki w Polsce. Największym zagrożeniem naturalnym mogą być choroby, zwłaszcza wścieklizna. Jednak w ostatnich latach, w skutek walki człowieka z wścieklizną zachorowalność na tą chorobę spadła u większości dziko żyjących ssaków. |
|
| uwagi | Wiosną obserwowałem trzy wiewiórki (zapewne samicę i dwa samce). Jedna (zapewne samica) siedziała i przyglądał się jak dwie pozostałe (zapewne samce – kontrkandydaci) ganiały się po drzewach i biły. W pewnym momencie jedna z wiewiórek przeskoczyła z dębu na świerk ale dystans skoku był ogromny – około 6 metrów. Druga w ferworze walki także skoczyła w tym samym miejscu ale jakoś nie wyliczyła drogi lotu i tuż przed gałązką świerka zaczęła lecieć łukiem ku dołowi. Ogólnie rzecz biorąc spadła na ziemię, ale był to lot w stylu kreskówkowym: spadła z około 10 metrów odbijając się od gałęzi. Na ziemi otrzepała się i pobiegła z powrotem na drzewo walczyć o swoje.... jednak samiczka już chyba wybrała. Wiewiórki mogą być nosicielami wścieklizny. | |
| biologia | Wiewiórka żyje 5 – 6 lat. Linienie odbywa się dwa razy w roku: wiosną i jesienią. Przy czym linie wiosenne zaczyna się na głowie i postępuje ku tyłowi ciała, a jesienne ma przebieg odwrotny. Ogon i pędzelki na uszach linieją tylko wiosną. Ruja u wiewiórek zaczyna się bardzo wcześnie: w lutym i marcu i trwać może do lipca. Liczba miotów w roku wynosi 1 do 3, ale najczęściej jest 1 lub 2. Po ciąży trwającej zwykle 37 – 40 dni rodzi się 3 do 6 młodych. Małe wiewiórki po urodzeniu są ślepe i łyse. Sierść dla młodych wiewiórek zaczyna wyrastać w 18 dniu a oczy otwierają się po 28 dniu życia. Po około 8 – 10 tygodniach młode są zdolne do samodzielnego życia, a po roku uzyskują zdolność do rozrodu.
|
|
| piśmiennictwo |
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej.
Komentarze
Paweł meble@fugato.pl
7 lipca 2013
Jestem zszokowany moim odkryciem mieszkam w domu i w jego elewacji dzięcioły zrobiły dziury zaraz pod dachem i do takiej "dziupli" wprowadziła się wiewiórka ,ma ma pewno młode które chciała wyprowadzic na spacer ,ale ją przestraszyłem jak mi się to drobię fotkę .pozdrawiam Pawęł
aldona aldonawach501@wp.pl
24 kwietnia 2012
w jakim miesiącu rodzą wiewiórki?
Una orion900@interia.pl
25 września 2011
Jest ciekawy artykul o szarych i rudych wiewiorkach. Wyglada na to, ze szare trzeba usunac albo kontrolowac, bo strasznie zaburzaja ekosystem i naprawde przyczyniaja sie do drastycznego obnizenia populacji rudych wiewiorek. Czytalam troche roznych brytyjskich artykulow i rejony, gdzie rude wiewiorki sie uchowaly na Wyspach, to rejony gdzie sa aktywnie chronione przez ludzi.
Mariusz mariusz77@o2.pl
16 września 2011
Polecam tekst o szarych wiewiórkach: http://tnij.biz/ad3n/ Oczywiście szare wiewiórki są bardzo przyjemnymi zwierzątkami jednak bardzo niebezpiecznymi dla wiewiórek rudych. To jest obcy gatunek z Ameryki, który zaczyna być problemem w Europie.
jaa judytka0389@wp.pl
4 maja 2010
hej nie dawno znalazłam mała wiewiórkę ma może z miesiąc. Martwi mnie jedno cały czas śpi czasem się obudzi na kilka minut czy to normalne??
