Dodano: 20 września 2006
Radki. Spotykany w lasach liściastych i mieszanych, pod zaroślami w parkach i ogrodach od sierpnia do października.
Występuje również pod nazwami: Geastrum michelianumW.G. Sm.
Do rodzaju Geastrum należy 35 gatunków. Są to:
- Geastrum affinis
- Geastrum arenarius
- Geastrum australis
- Geastrum berkeleyi
- Geastrum campestre
- Geastrum clelandii
- Geastrum corollinum
- Geastrum coronatum
- Geastrum drummondii
- Geastrum elegans
- Geastrum fenestratum
- Geastrum fimbriatum
- Geastrum floriforme
- Geastrum fornicatum
- Geastrum hariotii
- Geastrum lageniforme
- Geastrum lilloi
- Geastrum limbatum
- Geastrum melanocephalum
- Geastrum minimum
- Geastrum mirabile
- Geastrum pectinatum
- Geastrum pouzarii
- Geastrum quadrifidum
- Geastrum rufescens
- Geastrum saccatum
- Geastrum schmidelii
- Geastrum setiferum
- Geastrum simulans
- Geastrum smardae
- Geastrum striatum
- Geastrum subiculosum
- Geastrum triplex
- Geastrum umbilicatus
- Geastrum velutinum
Gwiazdosz potrójny, Geastrum triplex Jungh. 1840 | systematyka |
|
|---|---|
| budowa | Owocnik za młodu, w połowie naziemny (hemiepigeiczny), jest wtedy zamknięty i ma kształt cebuli. Grzybnia występuje u podstawy, a sam owocnik jest czysty i pozbawiony resztek humusu. W barwie jasnobrązowy, z wiekiem nieco ciemniejszy, ale może mieć różowawe odcienie. W miarę dojrzewania, w górnej części występują bruzdy, w miejscach których owocnik pęka. Egzoperydium jest mocne i trwałe. Pęka do połowy promienia, dzieląc się na 4 do 5 płatków. Nigdy nie więcej niż na 8. Płatki rozchylają się gwiazdkowato i podwijają. Owocnik w tej postaci może mieć od 50 do 180 mm średnicy. Mięsista warstwa pokrywająca płatki, pęka przy podstawie wywiniętych, trójkątnych płatków. Następnie odrywa się od ich części włóknistej i tworzy wywinięty, szyjkowaty kołnierz lub rodzaj krążka. Kołnierz ten otacza całe endoperydium i wyróżnia gatunek od innych gatunków gwiazdoszy. Warstwa miąższowa płatków ma barwę jasnoochrowoszarawą i jest grubości do 3 mm. Strona wewnętrzna płatków matowa, gładka, w kolorze jasno lub ciemnobrązowym, a nierzadko też z czerwonawym odcieniem. Zazwyczaj różnorako spękana. Endoperydium kuliste, delikatnie spłaszczone przy podstawie i od góry. Wielkości od 20 do 40 mm. W barwie warstwy mięsistej, z czasem staje się w kolorze ochrowobrązowawe. W masie pergaminowate, siedzące, bez kołnierza. Ujście zarodników (perystom) niskie, troszeczkę wzniesione, o włóknistej strukturze, z niewielką kolistą strefą. Podsadka (kolumella) silnie rozwinięta i sięga do połowy endoperydium. Gleba w kolorze brązowym. Pylista. Zarodniki w wysypie barwy ciemnobrązowej. W kształcie kuliste. Wewnątrz z dużą kroplą tłuszczu. Na powierzchni krótkokolczaste. Kolce do 1 µm i od 13 do 18 sztuk na obwodzie. Wielkość od 3,5 do 5,5 µm. Barwy jasnobrązowej. Włośnia w kolorze brązowym, nie rozgałęziona do 7,5 µm grubości. |
| ochrona | Objęty ochroną ścisłą. Rozporzadzenie MŚ z dnia 9 lipca 2004 roku. Ujęty na czerwonej liście grzybów wielkoowocnikowych zagrożonych w Polsce ze statusem „E”- wymierający. |
| uwagi | Bez znaczenia kulinarnego.
Bierze udział w rozkładzie drobnych szczątków organicznych roślin. Gatunek podobny to: gwiazdosz rudawy - Geastrum rufescens Pers.; podobny wielkością, kształtem, kolorem i masą, ale nie posiadający owego kołnierzyka otaczającego endoperydium. |
| piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.
