Dodano: 7 grudnia 2005
Pospolita. Spotykana pojedynczo, lub w grupach po kilka. Rośnie w lasach iglastych, często pod świerkami. Rzadziej w liściastych. Występuje także w parkach i ogrodach. Owocniki wyrastają od lipca do października.
Występuje pod nazwami: Lepiota rhacodes (Vittad.) Quél.; Lepiotophyllum rhacodes (Vittad.) Locq.; Macrolepiota rhacodes (Vittad.) Singer; Lepiota rhacodes var. rhacodes (Vittad.) Quél.; Agaricus rhacodes Vittad.; Agaricus procerus; Lepiota procera var. rhacodes (Vittad.) Massee; Leucocoprinus rhacodes (Vittad.) Pat.
Do rodzaju Macrolepiota sp. należy 6 gatunków. Są to:
- Macrolepiota excoriata
- Macrolepiota fuligineosquarrosa
- Macrolepiota fuliginosa
- Macrolepiota gracilenta
- Macrolepiota konradii
- Macrolepiota mastoidea
systematyka |
|
---|---|
budowa | Kapelusz średnicy od 50 do 180 mm. Młody w kształcie jajowaty, kulisty, a w miarę dojrzewania, staje się wypukły do spłaszczonego i parasolowaty. U szczytu z niewielkim garbkiem. W kolorze szarawobrązowawy lub brązowawy. Powierzchnia watowato-włóknista, pokryta ciemniejszymi, odstającymi i dachówkowato ułożonymi łuseczkami. Blaszki białe z tendencją do brązowienia.. Ostrze blaszek z wiekiem czerwieniejące. Miękkie i kruche. Szerokie na 12 do 15 mm. Gęste, wolne i nieregularne. Wyraźnie oddzielone od trzonu. Trzon gładki i nagi, bardzo rzadko, drobno kosmkowaty, nie wężykowaty. W kolorze białawobrązowawy, ochrowobrunatny. Uszkodzony przebarwia się na czerwonawo. Długość od 100 do 150 mm. Grubość od 10 do 15 mm. Cylindryczny i smukły. Wewnątrz, bardzo młody owocnik, pełny, a z wiekiem staje się pusty. Łatwo odłamujący się od kapelusza. Podstawa bulwiasta, obrośnięta białawą grzybnią. Perścień wyraźny i ruchomy. Włóknisty. W kolorze białawy. Miąższ w kapeluszu biały, miękki i delikatny. U dojrzałych okazów z wiekiem twardniejący, łykowaty i suchy w trzonie. Uszkodzony, uciśnięty lub przekrojony przebarwia się na kolor pomarańczowożółtawy lub czerwonawy. Zapach łagodny, aromatyczny. Smak przyjemny, delikatny. Zarodniki w wysypie koloru białego. Powierzchniowo gładkie. Wielkość od 10 do 12 µm x od 6 do 7 µm. W kształcie elipsoidalne. Hialinowe. |
uwagi | Jadalna. Jednak mniej smaczna od czubajki kani. Spożywa się wyłącznie młode kapelusze z uwagi na łykowatość trzonu. Starsze są niesmaczne. Rozkłada szczątki organiczne. Gatunki podobne to: czubajka czerwieniejąca (odmiana ogrodowa) - Macrolepiota rhacodes var. bohemica (Wichanský) Bellù & Lanzoni; bardzo jasna w kolorze, o potężniejszym trzonie i większej obrzeżonej bulwie. Źródła podają, że spożywanie jej, może prowadzić do halucynacji i zatruć. Nie ma jednak konkretnego potwierdzenia tych przypuszczeń. Podobna jest także: czubajka dziewczęca - Leucoagaricus nympharum (Kalchbr.) Bon i czubajka wyłuszczona (czubajka otarta) - Macrolepiota excoriata (Schaeff.) M.M. Moser; oba gatunki są jadalne. Według "Grzyby. Leksykon przyrodniczy" H. i R. Grünert "rhacodes" ,oznacza, "o wyglądzie obszarpańca". |
piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.