Obszary chronione

Ten rezerwat krajobrazowy utworzony został w 1976 roku, w celu ochrony jeziora Dobskiego, wraz ze znajdującymi się na nim wyspami. Obiekt objęty jest ochroną rezerwatową na powierzchni 1833,2 ha. Znajduje się na terenie Obszaru Chronionego Krajobrazu województwa warmińsko-mazurskiego i należy do sieci Natura 2000.

Położenie:
Wpółrzędne centralnego punktu obszaru to: długość geograficzna E 21 37 49 , szerokość geograficzna N 53 48 59

Opis:
Jezioro Łuknajno jest silnie zeutrofizowanym, płytkim (średnio 0,6 m, maksymalnie 3m głębokości) akwenem. Dno w 75 % porośnięte jest przez ramienice tworzące rozległe podwodne łąki. Łagodne brzegi mają tu charakter niskich torfowisk, a roślinność je porastająca to głównie szuwar trzcinowy i turzycowy oraz kępowe zarośla wierzbowe i olsy. Obszar ostoi o randze europejskiej objęty jest Konwencją Ramsarską. Stwierdzono tu występowanie 19 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej oraz 11gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). Jest to również znane pierzowisko łabędzia niemego, na którym gromadzi się tu około 2000 osobników. W okresie lęgowym obszar zasiedla co najmniej 1% populacji krajowej: bąka (PCK), błotniaka zbożowego (PCK), rybołowa (PCK), zielonki (PCK), hełmiatki (PCK), perkoza dwuczubego, rożeńca (PCK). W okresie ptasich wędrówek obszar zasiedlany jest przez
co najmniej 1% populacji szlaku wędrówkowego: hełmiatki (PCK), łyski; stosunkowo licznie występuje osiąga: bączek (PCK), bielik (PCK), łabędź niemy, perkoz dwuczuby, rożeniec (PCK), kropiatka, wodnik, wąsatka (PCK). Ptaki wodno-błotne występują tu w koncentracjipowyżej 20 000 osobników.

Zagrożenia:
Intensywne zamulanie dna zbiornika, dopływ biogenów i innych zanieczyszczeń z jeziora Śniardwy, nadmierny rozwój turystyki, kłusownictwo.

Ine informacje:
Jezioro Łuknajno znajduje się w granicach Mazurskiego Parku Krajobrazowego oraz jest objęte ochroną rezerwatową na powierzchni 1189,11 ha.

Ptaki wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady 79/409/EWG

• bączek (Ixobrychus minutus)
  
• bąk (Botaurus stellaris)
  
• bielaczek (Mergus albellus =Mergellus albellus)
  
• bielik (Haliaeetus albicilla)
  
• błotniak stawowy ( Circus aeruginosus)
  
• błotniak zbożowy (Circus cyaneus)
  
• bocian biały (Ciconia ciconia)
  
• derkacz (Crex crex)
  
• kania czarna ( Milvus migrans)
  
• kania ruda ( Milvus milvus)
  
• kropiatka (Porzana porzana)
  
• orlik krzykliwy (Aquila pomarina)
  
• ortolan (Emberiza hortulana)
  
• rybitwa czarna ( Chlidonias niger)
  
• rybitwa rzeczna (Sterna hirundo)
  
• rybołów (Pandion haliaetus)
  
• trzmielojad (Pernis apivorus)
  
• zielonka (Porzana parva)
  
• żuraw (Grus grus)
  

Regularnie występujące Ptaki Migrujące nie wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady
79/409/EWG

• czernica (Aythya fuligula)
  
• gągoł (Bucephala clangula)
  
• hełmiatka (Netta rufina)
  
• kormoran czarny (Phalacrocorax carbo sinensis)
  
• łabędź niemy (Cygnus olor)
  
• łyska (Fulica atra)
  
• mewa siodłata (Larus marinus)
  
• mewa żółtonoga (Larus fuscus)
  
• ogorzałka (Aythya marila)
  
• perkoz dwuczuby (Podiceps cristatus)
  
• perkoz rdzawoszyi (Podiceps grisegena)
  
• perkozek (Tachybaptus ruficollis)
  
• płaskonos (Anas clypeata)
  
• rożeniec (Anas acuta)
  
• uhla (Melanitta fusca)
  
• wąsatka (Panurus biarmicus)
  
• wodnik (Rallus aquaticus)
  
• zausznik (Podiceps nigricollis)
  

„Jezioro Kośno”, rezerwat, o powierzchni 1247,8 ha, obejmuje duże jezioro, nie zagospodarowane turystycznie, otoczone starymi borami. Naturalny krajobraz i cisza stwarzają doskonałe warunki dla ptactwa wodnego i drapieżnego, bytujących na przyległych torfowiskach, powstałych na gytii organicznej i wapiennej. Rezerwat ten utworzony został w 1982 r. i leży w gminach Pasym i Purda, w odległości 12 km na wschód od Klewek, na południe od szosy Olsztyn-Szczytno [DĄBROWSKI, SYMKIEWICZ 2004, ŁACHACZ 1996].

Jest to niewielki zbiornik objęty ochroną rezerwatową - Rezerwat Jezioro Orłowo Małe jest miejscem występowania żółwia błotnego.

Rezerwat "Jezioro Rydzówka" utworzono w 1957r. w celu ochrony lęgowisk ptactwa wodnego i błotnego oraz miejsc odpoczynku ptaków przelotnych. Brzegi wysp porośnięte są trzciną i oczeretem. Na półwyspie oraz na wyspach: Długi Ostrów i Mała Kępa rosną wysokopienne grądy; w miejscach położonych niżej spotyka się łęgi. Pozostałe wyspy, największa: Ostrów Wielki (10 ha), Trzonkowy Ostrów i mała bezimienna wysepka są pozbawione roślinności wysokopiennej - porastają je zarośla wierzbowe i zdziczałe łąki.

Na wyspie Długi Ostrów znajduje się duża kolonia kormorana i czapli siwej, a na półwyspie i na wyspie Mała Kępa - kolonie czapli. Zarośla i szuwary zapewniają dobre warunki lęgowe wielu gatunkom ptaków wodnych i błotnych. Rezerwat ma duże znaczenie jako miejsce odpoczynku ptaków przelotnych, m.in. wielkich stad gęsi. Podczas przelotów obserwowano tu gęś zbożową, gęś gęgawę i bardzo rzadką gęś Suszkina.

Rezerwat limnologiczny, mający powierzchnię 33,16 ha. Rezerwat ten ma chronić naturalny, eutroficzny akwen, częściowo z otaczającymi go torfowiskami niskimi, łąkami i lasami. Jezioro Neliwa prezentuje modelowo jedną z końcowych faz "życia" (lądowacenia) jezior. Lustro wody tego niedużego zbiornika o powierzchni 14,9 ha i głębokości maksymalnej 1,5 m podlega silnej presji roślinności szuwarowej i wodnej. Taflę wody opanowały niemal w 90% rośliny wodne, spośród których największe powierzchnie zajmuje osoka aloesowata. Stromy brzeg (eksponowany na północ) porasta rzadko spotykany w tej części kraju grąd zboczowy, nazywany lasem klonowo - lipowym.

W obrębie omawianego obiektu stwierdzono 22 zbiorowiska roślinne, co wskazuje na jego wysokie walory przyrodnicze. Zwraca tu uwagę bogata roślinność wodna i szuwarowa oraz fragmenty naturalnych torfowisk i lasu grądowego. Z rzadkich gatunków odnaleziono tu m.in. turzycę strunową, fiołka torfowego, jezierzę morską i kokoryczkę okółkową. Poza tym stwierdzono występowanie 41 gatunków ptaków, w tym 20 lęgowych (por. rozdz. V.1.3).