Zwierzęta

bielika widziałem wiele razy szczególnie zimą, ale także latem. Miałem też szczęście przyjrzeć się mu przez lunetę Swarowskiego ustawioną na max. 60x powiększenie, kiedy oddzielała mnie od niego mała łąka lub lustro wody stawu rybnego.
Największego z naszych drapieżnych ptaków można odróżnić od orłów min. po sterówkach, które nie są idealnie wachlarzowate, lecz bardziej trójkątne i specyficznie krótkie. W literaturze określa się je najczęściej jako klinowate.
U starych bielików ogon na zewnątrz ma barwę jednolicie śnieżnobiałą (na tle błękitnego nieba "blednie", tzn. może się nam wydawać, że drapieżnik prawie nie ma ogona). Młode zaś mają „brudnobiałe” sterówki, tzn. ciemne z rozjaśnieniami w niektórych miejscach, a bieleją im ok. 5-7 roku życia. Masywny dziób ma charakterystyczny kolor świeżej cytrynki, u młodych jest jeszcze ciemny. Stare ptaki na głowie, karku i grzbiecie są upierzone w odcieniu kawy z mlekiem . Pióra na karku tworzą jakby lwią grzywę, którą szczególnie dobrze widać w wietrzne dni, gdy podmuch wiatru ją stroszy.
Młode zaś mają upierzenie ciemniejsze, ciemnobrązowe a w moim odczuciu pstrokate (najciemniejsze są po wylocie z gniazda, widziałem takiego młokosa w czasie szkolenia na Warmii). I jeszcze jeden szczegół: kiedyś zimą młody ptak podleciał pod bulwar. Położyłem się na betonie i pod ciemnymi skrzydłami dostrzegłem jasną, wąską pręgę biegnącą wzdłuż skrzydeł.
Gdyby zdarzyło się nam mieć wątpliwości np. w zoo, czy patrzymy na orła przedniego czy też bielika, to jest pewien prosty sposób żeby wyzbyć się wszelkich wątpliwości. Napisałem w zoo, gdyż tego szczegółu nie widać z reguły z większej odległości. Kiedyś zdarzyło się, że do znajomego zadzwonił przejęty rolnik twierdząc uparcie, że ma u siebie na posesji rannego orła przedniego. Sytuacja miała miejsce na Mazurach, więc znajomy nabrał podejrzeń, że jest to bielik. Chłop upierał się jednak przy orle przednim. Wtenczas kolega zapytał, czy skoki ma opierzone aż po same palce? Nie miał i później okazało się, że to oczywiście bielik. Dlatego min. birkut nie zalicza się do orłów właściwych, które mają pióra aż po palce włącznie z naszymi orlikami. Jest to związane z przystosowaniem do łapania zdobyczy na lub w wodzie, gdzie skok jest często zamaczany. A przemoczone w tym miejscu pióra byłyby problemem.
Z kolei same palce są od spodu szorstkie co ułatwia przytrzymywanie ryb (osobiście widziałem na spreparowanych szponach).
Bielik ma bardzo duże skrzydła, mierząc je nie tylko wzdłuż, lecz także wszerz (dlatego, że lotki drugorzędowe są prawie tej samej długości co pierwszego rzędu). Stąd określenie "deskowate" (w Skandynawii nazywają go przez to „latającymi wrotami od stodoły”). Są one wyraźnie palczasto zakończone dzięki przewężonym lotkom pierwszego rzędu z długimi „palcami”.

na podstawie swoich doświadczeń mogę powiedzieć, że najczęściej myszołowa będziemy oglądać z większej odległości (przynajmniej na początku), gdy tylko widoczny jest zarys sylwetki. Kiedy krąży trzeba zwrócić uwagę przede wszystkim na dwie cechy: krepą, nieco orlą sylwetkę z szerokimi skrzydłami i szerokim, dość krótkim ogonem.
Ta druga sprawa to lekko zadarte skrzydła , szczególnie przy lotkach pierwszorzędowych, palczasto rozłożonych (patrząc +/- od przodu). Ułożenie skrzydeł na małe „V” wyróżnia myszołowy od innych krajowych drapieżnych poza błotniakami i orłem przednim, który jest jednak za duży, żeby go pomylić z myszołowem. Z kolei błotniaki są bardziej wysmukłej budowy z dłuższymi, węższymi ogonami i smuklejszymi skrzydłami.
Kiedy zaś przyjrzymy się myszołowowi jeszcze wnikliwej, to pod stosunkowo jasnym spodem skrzydeł dostrzeżemy u większości myszaków ciemną pręgę rozciągającą się mniej więcej na całej długości skrzydeł przy przedniej krawędzi natarcia, są to tzw. "kontrasty" (tylna krawędź spływu tez jest ciemna, ale tylko u starych ptaków). W/g mnie w powietrzu kontrasty są podstawową cechą rozpoznawczą ! Przy mniejszej odległości i dobrym oświetleniu widać ciemne, drobne prążki pod spodem skrzydeł i sterówek.
Gdy myszołów usiądzie sobie na gałązce i mamy to szczęście podejść go bliżej, to standardowe upierzenie będzie wyglądało tak: głowę okrywa ciemnobrązowy „kaptur” rozciągający się również na szyję i część piersi tworząc ciemny "krawat". Pod nim zaś widnieje jaśniejsza "obroża" o kształcie zbliżonym do podkowy, czy litery "U". Brzuch jasny ( przy odpowiednim oświetleniu przebija się kolor żółtawy) w brązowe smugi. No i wreszcie najbliższy kontakt – to te demoniczne "brudnożółte", czy wręcz brązowe tęczówki , tak bardzo charakterystycznymi dla myszołowa (z odległości kilkudziesięciu metrów w szkłach lornetki 12x oko wydaje się po prostu ciemne lub czarne).
Myszołów ma skok żółty i nieopierzony, woskówkę również żółtą.
Ogólnie z praktyki mogę powiedzieć, że najpewniej rozpoznamy myszołowa, jak i chyba każdego innego drapieżnego ptaka, jeśli zgadzają się nam przynajmniej 2, 3 charakterystyczne cechy. A gdyby się jeszcze raczył odezwać tym swoim przeciągłym gwizdem, określanym w literaturze jako płaczliwe hijee, to już byłby komplet.

Nogi czerwone i dziób u nasady czerwony w górnej dolnej części. Kuper biały. Szeroka biała smuga na tylnym brzegu skrzydła dobrze widoczna w locie. Niepokoi się, lata i pogwizduje, gdy zbliżamy się do terenu zajętego przez ptaki.

jak sama nazwa wskazuje w jego upierzeniu zdecydowanie dominuje barwa biała. Kontrastują z nią czarne lotki I-ego i II-iego rzędu. U bociana nogi i dziób są czerwone.
Młode boćki od czerwca do stycznia są czarne z odcieniem brązowym, mają jeszcze ciemny dziób i żółtoszare nogi.

Bocian czarny średnio jest nieco mniejszy od bociana białego, większe osobniki są tej samej wielkości co mniejsze bociany białe. Ptak ten nazywany jest „czarnym” w porównaniu z bocianem białym, jednak pamiętajmy, że kolor czarny ubarwienia tak naprawdę jest metalicznie fioletowo-zielony. Bocian czarny ma metalicznie czarne całe ciało, z wyjątkiem białego brzucha, podogonia i przytułowiowej części skrzydeł. Szyja długa, dziób długi, karminowo-czerwony, nogi w kolorze dzioba. Oko czarne, otoczone jaskrawą, czerwono ubarwiona skórą. Młode ptaki dziób i nogi mają szaro-zielone, pierś czarno kreskowaną.