Dodano: 0 0000
Roślina zielna dwuletnia lub w mniej korzystnych warunkach (np. wykaszana) wieloletnia, jednokrotnie owocująca, potem zamiera (monokarpiczna). Łodyga: głęboko podłużnie bruzdowana, zwłaszcza w górnej części, wewnątrz pusta, rzadko owłosiona (mocniej owłosione są ogonki liściowe); u góry zielona, ku dołowi zwykle pokryta purpurowymi plamkami. Liście: skrętoległe, pierzastodzielne. Składają się z dość szerokich i przeważnie tępo zakończonych lub nagle, krótko zaostrzonych odcinków. Wzdłuż brzegu blaszki liściowej znajdują się krótkie, zaokrąglone ząbki. Blaszka liściowa jest z wierzchu naga, od spodu, zwłaszcza na nerwach, słabo, odstająco owłosiona (włoski niemal niewidoczne gołym okiem). Kształt liści jest zmienny. Liście odziomkowe i dolne liście łodygowe podzielone na trzy segmenty lub podzielone nieparzystopierzasto. Szczytowy segment w zarysie szerokojajowaty do wydłużono-jajowatego, niesymetryczny, stosunkowo płytko 3(5)-klapowany do -siecznego.Górne liście łodygowe mniejsze, z gatką. Kwiaty: listki kielicha wyraźne, trójkątne, zielone. Płatki korony białe, rzadko różowe, brzeżne w baldaszku wyraźnie większe. Kwiatostanem jest okazały baldach główny składający się z 30–75 baldaszków (poniżej którego często wyrastają dodatkowe, mniejsze baldachy). Szypułki baldaszków i kwiatów drobno szorstko krótko owłosione. Pokrywy i pokrywki wąsko-szydlaste, u podstawy rozszerzone. Okres kwitnienia: od czerwca do lipca. Owoc: jajowata lub owalna rozłupnia składajaca się z dwóch niełupek połączonych karpoforem, z których każda zawiera jedno nasiono). Owoc ma barwę oliwkową z czterema brunatnymi smugami przewodów olejkowych i za młodu jest gęsto owłosiony.
systematyka
  • Klasa: Magnoliopsida (=Dicotyledones) - dwuliścienne
  • Podklasa: Rosidae - różowe
  • Nadrząd: Cornanae - dereniopodobne
  • Rząd: Apiales - baldachokwiatowce
  • Rodzina: Apiaceae (=Umbelliferae) - baldaszkowate
Przynależność fitosocjologiczna:
wygląd Roślina zielna dwuletnia lub w mniej korzystnych warunkach (np. wykaszana) wieloletnia, jednokrotnie owocująca, potem zamiera (monokarpiczna). Łodyga: głęboko podłużnie bruzdowana, zwłaszcza w górnej części, wewnątrz pusta, rzadko owłosiona (mocniej owłosione są ogonki liściowe); u góry zielona, ku dołowi zwykle pokryta purpurowymi plamkami. Liście: skrętoległe, pierzastodzielne. Składają się z dość szerokich i przeważnie tępo zakończonych lub nagle, krótko zaostrzonych odcinków. Wzdłuż brzegu blaszki liściowej znajdują się krótkie, zaokrąglone ząbki. Blaszka liściowa jest z wierzchu naga, od spodu, zwłaszcza na nerwach, słabo, odstająco owłosiona (włoski niemal niewidoczne gołym okiem). Kształt liści jest zmienny. Liście odziomkowe i dolne liście łodygowe podzielone na trzy segmenty lub podzielone nieparzystopierzasto. Szczytowy segment w zarysie szerokojajowaty do wydłużono-jajowatego, niesymetryczny, stosunkowo płytko 3(5)-klapowany do -siecznego.Górne liście łodygowe mniejsze, z gatką. Kwiaty: listki kielicha wyraźne, trójkątne, zielone. Płatki korony białe, rzadko różowe, brzeżne w baldaszku wyraźnie większe. Kwiatostanem jest okazały baldach główny składający się z 30–75 baldaszków (poniżej którego często wyrastają dodatkowe, mniejsze baldachy). Szypułki baldaszków i kwiatów drobno szorstko krótko owłosione. Pokrywy i pokrywki wąsko-szydlaste, u podstawy rozszerzone. Okres kwitnienia: od czerwca do lipca. Owoc: jajowata lub owalna rozłupnia składajaca się z dwóch niełupek połączonych karpoforem, z których każda zawiera jedno nasiono). Owoc ma barwę oliwkową z czterema brunatnymi smugami przewodów olejkowych i za młodu jest gęsto owłosiony.
wymiary Łodyga osiąga wysokość od 1-1,5 m (na Kaukazie) do 4 m (w Polsce);liście o średnicy do 150 cm; kwiatostan o średnicy do 50 cm; owoce o długości 8–10 mm (rzadko do 15 mm) długości.
występowanie Obecnie występuje w naszym kraju dziko. Sprowadzony w siedemdziesiątych latach z Kaukazu z przeznaczeniem na paszę.
rozmnażanie Rozmnaża się wyłącznie z nasion – nie rozprzestrzenia się wegetatywnie, choć łatwo się regeneruje w przypadku uszkodzenia (np. wykoszenia) części nadziemnych.
uwagi Gatunek inwazyjny.
Na jednej roślinie znajdować się może 1–20 tysięcy kwiatów, czasem nawet do 50 tysięcy.
Jest niebezpieczny, gdyż wywołuje silne poparzenia. Zawiera szkodliwe furokumaryny.
arszcz Sosnowskiego jest mrozoodporny. W pierwszym roku młode rośliny znoszą spadki temperatur do -7 °C, a starsze rośliny tolerują już mróz -25 °C (przykryte śniegiem nawet do -45 °C. Gatunek ten jest cienioznośny, co pozwala mu wnikać także do lasów
piśmiennictwo

Komentarze

Monika monikaniznik@interia.pl
19 lipca 2006

Jest to bardzo groźna roślina! Mieszkam na wsi , widziałam w moich okolicach dwa okazy tego dziadostwa. U nas rosną koło rzeki. Najbardziej narażone są małe dzieci, gdyż ich skóra jest cienka i bardziej poddatna na głębokie oparzenia. A najgorsze w tym wszystkim to to, że trudno jest znaleźć kogość kto podjołby się walczyć z tą rośliną!!!

kiop23 web_2@o2.pl
18 lipca 2006

a ja to mam w ogrodku tlyko biale i mniejsze :p.. na szczescie ta odmania nie przy bo jak błem maly to sie tym bawilem i nic mnei nie bylo :)

mag
7 lipca 2006

w kolobrzegu rowniez jest...a dokładnie w drodze na koszalin - okolice podczela...roslina jest piekna szczegolnie w trakcie kwitniecia, jednakze trzeba uwazac

Janusz Kaczmarek jay999@vp.pl
6 lipca 2006

W Inowrocławiu wystepuje w okolicy oczyszczalni ścieków. Od lat obserwuje rozprzestrzenianie się tej rośliny. Na kujawacvh, czyli krainie rolniczej było wiele poletek. Teraz jest w wielu miejscach kujaw. W inowrocławiu przez kilka lat rozplenił sie i wyrasta juz w centrum osiedli. Zagrozenie!!!! Znam osoby z ciezkimi poparzeniami po próbach niszczenia, koszenia, wycinania baldach itp.

Waldek tolo@kliknij.com
8 października 2005

Mialem przyjemnosc bedac w Niemczech kontaktu z ta roslina.Efekt.Po 12 godzinach 40 stopni goraczki.Ledwo dojechalem do Polski.Po 24 godzinach czerwone plamy na nodze.Po 48 godz bable oparzeniowe wielkosci 5zl,noga cala jak balon,szpital,kroplowka,oklady i opatrunki.Wlasnie mija 3 tydzien , noga spuchnieta rany pooparzeniowe pomalu zablizniaja sie.Blizna pozostanie.Pytalem lekarza czemu sa tak wielkie bable - okazalo sie ,ze sa to oparzenia 2 i 3 stopnia.Zaznaczam- nie chodzilem po lakach poprostu przypadkowo zaczepilem delikatnie noga o lisc i myslalem,ze oparzyla mnie pokrzywa bo takie bylo odczucie i nawet nie zwrocilem na to uwagi.Nie chce myslec coby bylo gdybym oparzyl sie w okolicach krtani - nie wiem czy daloby sie mnie odratowac sadzac po gabarytach opuchnietej nogi.

Nasza oferta | zobacz pełną ofertę

dysponujemy:
  • inwentaryzacją krajoznawczą regionu
wykonujemy:
  • aktualizacje treści turystycznej map, przewodniki
  • oceny oddziaływań na środowisko (Natura 2000)
  • oceny stanu ekologicznego wód (Ramowa Dyrektywa Wodna UE)
  • prace podwodne, poszukiwawcze
prowadzimy:
  • nurkowania zapoznawcze, turystyczne, szkolenia specjalistyczne
statystyki | realizacja : nesta.net.pl