Dodano: 0 0000
największa z krajowych sów, dwukrotnie większy od sowy uszatej. Upierzenie bardzo kamuflujące, ciemnobrązowe z licznymi kreskami i plamkami (ale bez strzałek w przeciwieństwie do nieco podobnej sowy uszatej). Szlarę ma słabo wykształconą, ale za to cechują go duże, pomarańczowe oczy i „uszy” będące w rzeczywistości pękiem piór. Poza tym biała plama na podgardlu i opierzony skok dopełniają reszty.
Puchacz, Bubo bubo | wygląd | największa z krajowych sów, dwukrotnie większy od sowy uszatej. Upierzenie bardzo kamuflujące, ciemnobrązowe z licznymi kreskami i plamkami (ale bez strzałek w przeciwieństwie do nieco podobnej sowy uszatej). Szlarę ma słabo wykształconą, ale za to cechują go duże, pomarańczowe oczy i „uszy” będące w rzeczywistości pękiem piór. Poza tym biała plama na podgardlu i opierzony skok dopełniają reszty. |
|---|---|
| występowanie | w Europie połowa całej populacji przypada na Rosję i Skandynawię. Poza tym licznie występuje w południowej Francji i Hiszpanii. Nie ma go np. w Islandii i Wlk. Brytanii. W Polsce żyje głównie na Lubelszczyźnie, w Kotlinie Biebrzańskiej oraz na ziemi kłodzkiej. Poza tym również w Karpatach, z czego najliczniej w Bieszczadach (10 par), Tatry (6-7) i Pieninach (4-5). Dość silnym regionem jest również Pomorze. Najbardziej lubi otwarte przestrzenie, takie jak łąki, bagna, torfowiska, jeziora, doliny rzeczne, w górach stoki, silne spadki terenu, ostańce itp. Z lasów preferuje prześwietlone liściaste i mieszane: łęgowe i olchowe, rzadziej buczyny. |
| tryb życia | charakterystyczne dla puchacza pęki piór, czyli tzw. „uszy” służą mu do wyrażania swoich emocji. Swoim głębokim głosem „u-hu” odzywa się przez cały rok, ale szczególnie chętnie w styczniu-lutym i październiku. To pohukiwanie słyszy się z 8 sekundowymi przerwami miedzy zawołaniami. Puchacz prowadzi nocny tryb życia, ale w czasie krótkich letnich nocy wylatuje na łowy również w dzień. Poluje raczej z zasiadki, niezbyt często wykonując niski lot patrolowy. Jest tak zażartym myśliwym, że potrafi upolować inne drapieżne ptaki, np. myszołowa. Jego naturalnymi wrogami są orzeł przedni, lis i najprawdopodobniej rozprzestrzeniający się szybko jenot, choć puchacz potrafi obronić lęg przed tymi ssakami. Coraz częściej łowi w pobliżu osad ludzkich, gdzie chwyta np. szczury, koty czy domowe ptactwo. Jego jasnobrązowe lub popielate wypluwki o wym. 3x7 cm łatwo rozpoznać po całych czaszkach, czy zachowanych szkieletach. Puchacza trudno odróżnić od tła, a to za sprawą swojego ubarwienia i układu plam na ciele. Wysiadująca samica niemal zlewa się z pniem drzewa. Puchacz tokuje na 4-5 tygodni przed zagnieżdżeniem się. Jest gatunkiem raczej osiadłym, choć młode sowy niekiedy koczują (do 100 km od gniazda) wyszukując optymalnych terenów łowieckich. |
| pokarm | preferuje zdobycz o ciężarze powyżej ponad 100 g: karczownik, kret, wiewiórka, jeż (charakterystyczna zdobycz 2,5-5% w diecie). Z ptaków gołębie, kaczki, łyski, kuropatwy, a także inne drapieżne: puszczyk, uszatka, myszołów. A również popielice czy króliki. Obecnie na niektórych stanowiskach w pokarmie puchacza stwierdzono małe polniki (20-40 g). Specyficzny jest fakt, ze puchacze z południa kraju łowią częściej ssaki, a puchacze „północne” żywią się głównie ptakami wodnymi. Jest to zrozumiałe ze względu na różnice geograficzne: na północy jest więcej terenów, podmokłych obfitujących np. w jeziora. Z kolei łąki górskie sprzyjają odławianiu właśnie ssaków. |
| gniazdo | nie buduje własnego gniazda, a wykorzystuje te zbudowane przez innych drapieżne, np. jastrzębia. Zajmuje też zniesienia bociana czarnego. Poza tym gnieździ się w ambonach, paśnikach, w górach na półkach skalnych (w Tatrach najwyżej na 1200 m n.p.m.) , a nawet czynnych kamieniołomach. Ostatnio nawet prowadzi lęgi na wysypiskach śmieci, ale nie w Polsce. Składa jaja również bezpośrednio na ziemi, np. na kępach olsowych lub pod wykrotami. Gniazdo jest osłonięte przez korzeń, pień, skałę itp. Gniazdo jest pozbawione wyściółki, choć z czasem tworzą ją wypluwki i resztki ofiar. |
| ochrona | obecna populacja liczy 250-280 par. Puchacz jest bardzo płochliwy i jako jeden z niewielu gatunków może opuścić gniazdo nawet po wylęgnięciu się piskląt. A jeśli nawet wówczas je przeniesie w inne miejsce, to nie jest ono już tak bezpieczne. Dlatego wprowadza się obecnie ochronę strefową wokół gniazd puchaczy z całkowitym zakazem wstępu. Istotne jest również zaniechanie wszelkich prac naukowych i obrączkarskich w okresie wychowywania młodych. Buduje się również sztuczne gniazda dla puchacza. |
| jaja | na przełomie II i III, bądź w 2. i 3. dekadzie III (bywa, ze i w styczniu) samica składa 2-3 białe jaja w odstępie 2-4 dni. Wysiaduje tylko samica, a samiec donosi jej pokarm i przekazuje w pobliżu gniazda. Pisklęta klują się po 32-36 dniach, do 3 tygodni karmione są przez samicę. Po 4-5 tygodniach rozchodzą się pieszo po okolicy gniazda, a po kolejnych 14 dniach potrafią już latać. Pod opieką rodziców pozostają przez 5-6 miesięcy. Każdego roku 20-30 % puchaczy nie przystępuje do lęgów, a 40-50 % gnieżdżących się par nie wyprowadza młodych. W dodatku ok. 20 % młodych ginie przed osiągnięciem dojrzałości. |
| uwagi | źródło: „Puchacz” Romuald Mikusek, broszura wydana przez Komitet Ochrony Orłów. |
| piśmiennictwo |
Komentarze
ziomalka
28 listopada 2005
bardzo ciekawy i skomplikowany teks zawierający bardzo dużo informacji o tym zwierzęciu. oby tak dalej!!!!!!!!!!chciałabym jeszcze wspomnieć żeby takie ciekawe i pouczające ''egzemplaże'' pojawiły sie na temat innych ssaków
