Dodano: 6 lipca 2007
Najczęściej przeoczana, ale można ją nawet często spotkać w kłosach na dzikich trawach.
Do czasu, kiedy skutecznie nie podjęto walki z tym groźnym pasożytem, poprzez kwalifikację materiału siewnego i program ochrony roślin, często spotykana była na zbożach konsumpcyjnych. Nosiła powszechną nazwę „sporysz”.

Do rodzaju Claviceps sp. należy 12 gatunków. Są to:

- Claviceps africana
- Claviceps fusiformis
- Claviceps gigantea
- Claviceps grohii
- Claviceps junci
- Claviceps microcephala
- Claviceps nigricans
- Claviceps panicoidearum
- Claviceps paspali
- Claviceps purpurea
- Claviceps sorghi
- Claviceps viridis

Występuje pod nazwami: Claviceps purpurea var. purpurea (Fr.) Tul.; Claviceps purpurea forma secalis Krebs{?}; Claviceps purpurea var. spartinae R.A. Duncan & J.F. White; Cordyceps purpurea (Fr.) Berk.; Sclerotium clavus DC.; Sphacelia segetum Lév.; Sphaeria purpurea Fr.

systematyka
  • Klasa: workowce - Ascomycetes
    • Rząd: twardogrzybowce - Hypocreales
      • Rodzina: buławinkowate - Clavicipitaceae
        • Rodzaj: buławinka - Claviceps Tul.
budowa Owocnik składa się z główki i trzonu stanowiącego podkładkę. Owocniki formują się wiosną ze skleroty na ziarnkach trawy leżącej na ziemi, porażonej w uprzednim roku i po opadnięciu z kłosa.

Główka w kształcie zaokrąglona lub spłaszczona. Osiąga wielkość od 1,5 do 3 mm. Przybiera barwę ochrową do pomarańczowożółtej. Na powierzchni drobno punktowana na czarno, przez otworki otoczni.

Trzon w kształcie wydłużony, równogruby i cienki. Najczęściej powyginany. Osiąga długości od 5 do 15 mm i grubość od 1 do 1,5 mm. Na powierzchni gładki. W kolorze czerwonobrązowawy. Podstawa pokryta strzępkami białej grzybni na czarnej sklerocie. Wielkość skleroty zależna od gatunku żywiciela.

Zarodniki pierwotne w kształcie nitkowate, z wieloma ścianami poprzecznymi. Długości od 100 do 200 x 1µm. Zarodniki pierwotne dojrzałe rozpadają się na zarodniki wtórne, które są w kształcie eliptyczno-cylindryczne. Hialinowe. Zarodniki w workach wielkości 160 x 5 µm. Ułożone równolegle po 8 w worku. Parafiny nie występują.

uwagi Trująca.
Domieszka trujących sklerot w zbożu, a w konsekwencji w mące, była przyczyną masowych zatruć powodując chorobę św. Wita. Zawarta w nich toksyna powoduje przykurcze mięśniowe, a ukryta w mącznych produktach spożywczych i jej ciągłe przyjmowanie, prowadziło do niedokrwistości i martwicy tkanek, szczególnie w kończynach.

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej.
"Niniejszy dokument został opublikowany dzięki pomocy finansowej UE. Za treść tego dokumentu odpowiada autor opracowania, poglądy w nim wyrażone nie odzwierciedlają w żadnym razie oficjalnego stanowiska UE"

piśmiennictwo

Komentarze

Nasza oferta | zobacz pełną ofertę

dysponujemy:
  • inwentaryzacją krajoznawczą regionu
wykonujemy:
  • aktualizacje treści turystycznej map, przewodniki
  • oceny oddziaływań na środowisko (Natura 2000)
  • oceny stanu ekologicznego wód (Ramowa Dyrektywa Wodna UE)
  • prace podwodne, poszukiwawcze
prowadzimy:
  • nurkowania zapoznawcze, turystyczne, szkolenia specjalistyczne
statystyki | realizacja : nesta.net.pl