Dodano: 12 kwietnia 2006
Ciało barwy ciemnobrunatnej do brunatnoczarnej, lśniące. U osobników świeżo wylęgłych ciało jest pokryte gęstym owłosieniem, które u starszych osobników się wyciera w czasie łażenia pod korą. Na czole posiada wyraźny garbek. Przedplecze bardzo masywne. Jego przód ząbkowany z łuseczkami, tył natomiast delikatnie punktowany. Rzędy nakłuć na pokrywach wklęsłe, zagoniki płaskie i lśniące. Ścięcie pokryw zaklęśnięte, z matowym, nieco mydlanym, połyskiem. Na ścięciu pokryw cztery ząbki, z czego trzeci dość duży, guziczkowaty.
systematyka | Rząd: chrząszcze (Coleoptera) Podrząd: chrząszcze wielożerne (Polyphaga) Nadrodzina: ryjkowcokształtne (Curculionoidea) Rodzina: kornikowate (Scolytidae) Podrodzina: Scolytinae Plemię: Ipini Rodzaj: kornik (Ips) Gatunek: kornik drukarz (Ips typogrpahus) |
---|---|
wygląd | Ciało barwy ciemnobrunatnej do brunatnoczarnej, lśniące. U osobników świeżo wylęgłych ciało jest pokryte gęstym owłosieniem, które u starszych osobników się wyciera w czasie łażenia pod korą. Na czole posiada wyraźny garbek. Przedplecze bardzo masywne. Jego przód ząbkowany z łuseczkami, tył natomiast delikatnie punktowany. Rzędy nakłuć na pokrywach wklęsłe, zagoniki płaskie i lśniące. Ścięcie pokryw zaklęśnięte, z matowym, nieco mydlanym, połyskiem. Na ścięciu pokryw cztery ząbki, z czego trzeci dość duży, guziczkowaty. |
występowanie | Obszar rozsiedlenia kornika drukarza obejmuje całą Europę, aż za koło podbiegunowe. W Polsce występuje w całym kraju, zwłaszcza w miejscach występowania świerka. |
pokarm | Larwy żerują głównie na świerkach i rzadziej na innych drzewach iglastych. Opada zarówno drzewa stojące i osłabione jak i leżące. |
uwagi | Kornik drukarz jest najgroźniejszym owadem niszczącym świerki. Bardzo często żerują z nim inne gatunki dodatkowo osłabiając drzewo: kornik drukarczyk (Ips amitinus) oraz rytownik pospolity (Pityogenes chalcographus). Najsilniej porażane są czyste drzewostany świerkowe bez domieszki innych drzew – tzw. monokultury. W obecnych czasach gospodarka leśna w nowych nasadzeniach dąży do jak największego wymieszania drzewostanów, co sprzyja zmniejszeniu gradacji kornika drukarza. Masowym pojawom kornika drukarza sprzyjają: 1. osłabienie drzew w ciężkim górskim klimacie, 2. wprowadzenie świerka na gleby nie sprzyjające jego rozwojowi, 3. silne porażenie świerków przez grzyby: m. in. opieńkę, 4. porażenie świerków przez inne szkodniki, w tym foliofagi: osnuje, niektóre motyle, 5. ogromne wiatrołamy, nie sprzątnięte na czas przez służby leśne, 6. długo utrzymujące się susze zmniejszające wigor drzew. Do najczęstszych metod zwalczania kornika drukarza należą: 1. wyszukiwanie i usuwanie zarażonych drzew, 2. wykładanie drzew pułpakowych, a następnie po ich zasiedleniu (w czasie rozwoju larw) ich usuwanie, 3. stosowanie pułapek feromonowych, które służą do odławiania dorosłych osobników, które są ściągane za pomocą syntetycznych feromonów, identycznych z tymi, które wytwarzają rojące się chrząszcze, 4. stosowanie oprysków insektycydami oraz mechaniczne niszczenie kory i okorowywanie drzewa ściętego |
biologia | W naszych warunkach zimuje w stadium imago, a rójka chrząszczy odbywa się wiosną, gdy temperatura powietrza ustabilizuje się na poziomie 14 stopni Celsjusza. Najintensywniej rójka odbywa się w temperaturze powyżej 25 stopni. Po opadnięciu drzewa – zazwyczaj świeżego wykrotu lub ściętego samce wgryzają się pod korę i tworzą komorę lęgową, do której zwabiają około 1 do 5 samic. Zapłodnione samice drążą korytarze macierzyste w korze, słabo odbijające się w bielu. Na bokach i końcu korytarzy są tworzone nisze jajowe, do których samice składają jaja. Jedna samica wygryza jeden chodnik macierzysty z licznymi otworami wentylacyjnymi. Chodniki macierzyste u kornika drukarza maja szerokość około 3 – 4 mm. Układ korytarzy macierzystych jest bardzo typowy. Jeśli jest jeden to biegnie on do góry. Jeśli są dwa to wówczas są one naprzeciwległe, natomiast przy trzech korytarzach, dwa biegną do góry a trzeci ku dołowi. Larwy po wyjściu z jaj wygryzają swoje korytarze larwalne, które rozchodzą się na boki od korytarzy macierzystych. Po złożeniu jaj niektóre z osobników giną, a inne odbywają żer regeneracyjny i opuszczają zasiedlone drzewo w poszukiwaniu nowego miejsca do złożenia jaj. Wylęgłe z osłonek jajowych larwy żerują bardzo intensywnie. Okres ich rozwoju wynosi średnio 3 – 4 tygodnie. Chodniki larwalne kończą się kolebkami poczwarkowymi. Stadium poczwarki trwa z reguły 1 – 2 tygodni. Wylęgłe z poczwarek chrząszcze są barwy jasnożółtej i przebywają w kolebkach poczwarkowych przez pewien czas aż ich ciało odpowiednio stwardnieje. Stwardniałe chrząszcze opuszczają zasiedlone drzewo. Aby mogły one uzyskać zdolność do rozmnażania prowadzą żer uzupełniający. Trwa on co najmniej 2 tygodnie a korytarze powstałe podczas tego żeru są bardzo zagłębione w bielu. |
piśmiennictwo |
Komentarze
Brak komentarzy.